Thời gian qua, tình trạng người dân chăn thả gia súc, thả rông vật nuôi ngoài đường và tại những nơi công cộng diễn ra tương đối phổ biến. Tình trạng này không những gây ô nhiễm môi trường, làm mất mỹ quan đô thị, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, gây cản trở giao thông, làm ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính mạng của người khác. Nhằm từng bước xây dựng các đô thị xanh, sạch, đẹp và văn minh, nâng cao ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn giao thông, gìn giữ cảnh quan môi trường công cộng, bảo vệ cây xanh, lập lại trật tự mỹ quan trên địa bàn xã, thị trấn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạmđối với thả rông gia súc, động vật nuôi ngoài đường, khu vực công cộng.
Thứ nhất, Một số quy định của Nhà nước đối với chủ nuôi chó, mèo:
Tại Khoản 2 phụ lục 15 Hướng dẫn phòng, chống bệnh Dại động vật (Ban hành kèm theo Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT, ngày 31 tháng 5 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) chủ vật nuôi phải đăng ký việc nuôi chó với UBND cấp xã tại các đô thị, nơi đông dân cư quy định:
Đối với chủ nuôi chó, mèo (gọi chung là chủ vật nuôi):
- Phải đăng ký việc nuôi chó với Ủy ban nhân dân thị trấn tại các đô thị, nơi đông dân cư;
- Xích, nhốt hoặc giữ chó trong khuôn viên gia đình; bảo đảm vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh. Khi đưa chó ra nơi công cộng phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm cho chó hoặc xích giữ chó và có người dắt;
- Nuôi chó tập trung phải bảo đảm điều kiện vệ sinh thú y, không gây ồn ào, ảnh hưởng xấu tới những người xung quanh;
- Chấp hành tiêm vắc-xin phòng bệnh Dại cho chó, mèo theo quy định;
- Chịu mọi chi phí trong trường hợp có chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí cho việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó. Trường hợp chó, mèo cắn, cào người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo quy định của pháp luật.
Thứ hai, Một số quy định về xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến việc chăn thả gia súc, động vật nuôi
Theo Nghị định số 90/2017/NĐ-CP; Nghị định 04/2020/NĐ-CP của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y; Văn bản hợp nhất số 02/VBHN-BNNPTNT ngày 28/3/2022 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về Nghị định Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y như sau:
- Chủ vật nuôi không thực hiện tiêm phòng vắc xin phòng bệnh Dại theo quy định bị phạt từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
+ Chủ nuôi chó không đeo rọ mõm cho chó, hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng;
+ Xử phạt đối với hộ gia đình, cá nhân không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng;
- Nếu để chó phóng uế ở nơi công cộng thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng.
Trường hợp chó cắn người gây thương tích thì chủ nuôi phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại điều 603 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
Đối với trường hợp chó cắn chết người, nếu xác minh được việc để chó gây chết người là do sự cẩu thả, chủ quan của chủ vật nuôi thì người chủ vật nuôi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vô ý làm chết người theo điều 128 Bộ luật Hình sự 2015: "Người nào vô ý làm chết người thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Phạm tội làm chết 2 người trở lên thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm".
Theo Nghị định số 46/NĐ-CP ngày 26/5/2016 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt
- Không đủ dụng cụ đựng chất thải của súc vật hoặc không dọn sạch chất thải của súc vật thải ra đường, hè phố, phạt tiền từ 50.000 đồng đến 60.000 đồng
- Điều khiển, dẫn dắt súc vật đi không đúng phần đường quy định, đi vào đường cấm, khu vực cấm, đi vào phần đường của xe cơ giới, phạt tiền từ 60.000 đồng đến 80.000 đồng
- Để súc vật đi trên đường bộ, để súc vật đi trên đường không đảm bảo an toàn cho người và phương tiện đang tham gia giao thông, phạt tiền từ 60.000 đồng đến 80.000 đồng
- Để súc vật kéo xe mà không có người điều khiển, phạt Từ 60.000 đồng đến 80.000 đồng
- Dắt súc vật chạy theo khi đang điều khiển hoặc ngồi trên phương tiện giao thông đường bộ, phạt tiền từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng
- Chăn dắt súc vật ở mái đường; buộc súc vật vào hàng cây hai bên đường hoặc vào cọc tiêu, biển báo, rào chắn, các công trình phụ trợ của giao thông đường bộ, phạt tiền từ 60.000 đồng đến 100.000 đồng
Thực hiện công văn số 2209/UBND-NN ngày 24/6/2024 của UBND huyện về xử lý động động vật nuôi thả rông (chó, mèo) trên địa bàn huyện. Nhằm từng bước xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp, văn minh, nâng cao ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn giao thông, sức khỏe và tính mạng con người, gìn giữ cảnh quan môi trường công cộng, bảo vệ cây xanh, lập lại trật tự mỹ quan trên địa bàn huyện. Ủy ban nhân dân huyện đề nghị các tổ chức, cá nhân và nhân dân thực hiện tốt các nội dung:
1. Nghiêm cấm không được thả rông chó ra đường, động vật nuôi nơi công cộng, khu dân cư, trụ sở các cơ quan đóng trên địa bàn thị trấn.
2. Các chủ động vật nuôi hiện đang thả rông trên địa bàn thị trấn phải tự thực hiện việc nuôi nhốt, chăn thả theo quy định của pháp luật hiện hành.
3. Phải xích hoặc nhốt, giữ chó trong khuôn viên gia đình, đảm bảo vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh. Khi đưa chó ra nơi công cộng phải đảm bảo an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm cho chó hoặc xích giữ chó và có người dắt.
4. Nuôi chó tập trung phải đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, không gây ồn ào, ảnh hưởng xấu tới những người xung quanh;
5. Chấp hành tiêm phòng vắc-xin phòng bệnh dại cho chó, mèo theo quy định;
6. Chịu mọi chi phí trong trường hợp chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí cho việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó. Trường hợp chó cắn người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo quy định của pháp luật.
Thực hiện chủ trương cấm thả rông chó ra đường, nơi công cộng, để phòng chống bệnh dại và đảm bảo vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện, từ năm 2024, UBND xã, thị trấn sẽ tổ chức lực lượng bắt, giữ, tiêu diệt chó thả rông theo quy định của pháp luật./.